Saç Boyası

Saç boyalarının içerdiği kimyasal maddelerin erişkinde yaptığı olumsuz etkiler ve anne karnındaki bebeğe geçişi ile çocukluk çağına kadar uzanabilecek etkileri birçok araştırmacı için çalışma konusu olmuştur. Bu kimyasalların çoğunun; anne karnındayken ve çocukluk çağında yaratabilecekleri olumsuz etkiler net olarak gösterilememiştir. Bu maddelerin sakatlık meydana getirici etkilerinin çok yüksek dozlarda ortaya çıktığı muhtemel gibi görünse de gebelik öncesindeki maruz kalışın da üreme hücreleri üzerinde olumsuz etkiler yaratabildiği bilinmelidir. Ayrıca, gebelik sırasında plasenta (bebeğin eşi) yolu ile  geçmeleri  sonucu bebekte yaratabilecekleri olumsuz etkiler henüz net olarak aydınlatılamamıştır. Gebelikte saç boyası kullanımının güvenilirliği ile ilgili kesin bilgiler ancak çok sayıda olgu içeren kontrollü çalışmalar ile mümkün olacaktır. Bu nedenle, şimdilik elimizde olan bilgiler ışığında, gebelere saç boyası kullanımının etkilerinin pek güvenirlik arzetmediği yönünde fikir bildirmek, saç boyasının hangi haftalarda kullanımının daha güvenli olduğunun bilinmediğini bildirmek akılcı bir yaklaşım gibi gözükmektedir. Ayrıca kuaförlerce daha kalıcı ve doğal olduğu belirtilen organik veya bitkisel saç boyalarının, diğer kalıcı veya organik boyalardan tek farkı amonyak içermemesidir. Amonyak tuzlarının olumsuz etkiye sahip olmadığı da daha önceden bilinen bir durumdur.

Sonuç olarak, kullanılan saç boyasının tipi ne olursa olsun (kalıcı, yarı-kalıcı veya bitkisel), olumsuz ve kanser yapıcı potansiyellerinin net olarak bilinmediği kimyasal maddeler içermektedirler. Saç boyalarının, saçlara hoş bir görünüm kazandırmaları gerçeğinin yanında bebeğe plasental yolla geçerek olası sakat bırakıcı etkiler ile çocukluk çağına kadar uzanabilecek kanser yapıcı  etkiler oluşturabilecekleri bilinmelidir. Bu nedenle, olası sakat bırakıcı ve kanser yapıcı etkileri tam olarak aydınlatılıncaya değin gebe kadınlara saç boyası kullanımının pek güvenli olmadığı yönünde görüş bildirmek mantıklı bir yaklaşım olacaktır.

Kaynak:

Perinatoloji Dergisi 2003; 11(1-2): 20-24

Gebelik ve Saç Boyaları

Oluş APİ; Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi

Orhan ÜNAL; Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi

Cihat ŞEN; Cerrahpaşa Tıp Fakültesi