Amniyosentez

Dünyaya gelmeye hazırlanan tüm bebekler, ilk büyümelerini anne karnındaki mucize bir sıvının içerisinde yaparlar. Bu sıvı onların hayat kaynağı gibidir. Ayrıca nasıl bir hayatın onları beklediğine dair bir açıklama da olabilir.

Sıvının kaynağını solunum(akciğerler) ve boşaltım sistemi oluşturur. Bu sistemleri kaynak edinen Amniyon Sıvısı bebeğe ait diğer doku parçalarını da içerir.

Bebeklerin bir kısmı fiziksel ve zihinsel anomaliler ile dünyaya gelir. Gelişen Tıp bilimi sayesinde yapılan testler ve düzenli hamilelik kontrolleri bu anomalilerin tespitini kolaylaştırmış, son yillarda anomali ile dunyaya gelen bebeklerin sayısını azaltmıştır. Amniyosentez gibi tüm prenatal testlerin ilk amacı, tedavi olanağı olmayan hastalıkların; özellikle genetik hastalıkların, teşhisini erken yapıp aileyi bilgilendirmektir. Anne ve baba tüm bu testler ve gebelik takipleri ile bebeklerinin dünyaya geldikten sonraki sağlıkları hakkında geniş bilgi edinebilirler. Amniyosentez uygulaması doktor tarafından tavsiye edilen, anne ve babanın onay vermesi durumunda yapılan bir testtir. Doktor, yapılmasına dair hiçbir baskıda bulunmaz. Anne, baba da testi yaptırıp yaptırmamak konusunda özgürlerdir. Bazı anne, baba adayları down sendromu gibi yaşam ile bağdaşan anomalilerin varlığında hamileliği devam ettirmeme kararı alabilirler.

Amniyosentez, bebeğinizin hayati sıvısından iğne yardımı ile bir miktar alınarak incelenmesi anlamına gelir. Bu sıvı içerisinde bebeğinizin gelişimi hakkında önemli açıklamalar vardır. Amniyosentez uygulaması, geçmiş yıllarda fazla miktarda bulunan amniyo sıvısını azaltmak, sonraki yıllarda ise kan uyuşmazlığı ile ilgili bebeğin durumunu kontrol etmek amacıyla uygulanırken; günümüzde, genetik anomalilerin tespitinde kullanılan en geçerli testlerden biridir.

Amniyosentez Kimlerde Uygulanır?

İleri yaş gebeliklerde,
Daha önceki gebeliklerin anomaliler nedeniyle sonlandırılması durumunda,
Genetik yatkınlığı bilinen hastalıkların ailenin diğer fertlerinde bulunması durumunda,
Ultrasonografik muayenelerde anomali saptanması halinde,
İkili ve üçlü tarama testleri gibi yapılan kan testlerinin anormal sonuçları,
Erken doğum riski bulunan bebeklerin akciğer gelişimini öğrenmek amacıyla,
Amniyon sıvısının normalden fazla olması durumunda, anne adayının rahatlaması amacıyla,
amniyosentez işlemi yapılır.

 

Amniyosentez işlemi genellikle gebeliğin 2nci trimesterlik bölümünde yani 2nci 3 aylık dönemde yapılır. İşlem basit bir uygulamadır ancak erken gebelik haftalarında düşük riski daha fazla olacağından tercih edilmez. Anne ultrason masasına sırt üstü yatırılır ve göbeğin steril olması sağlanır. Ultrason yardımı ile bebeğin anne karnındaki pozisyonu dikkatlice takip edilirken iğne aynı zamanda göbeğin uygun bir yerine yerleştirilir. İğne önce karın katmanlarını sonra rahim kasını geçerek amniyo kesesine doğru itilir ve iğnenin ucunda bulunan bir enjektör yardımı ile bebeğin amniyo sıvısından bir miktar alınır.

Amniyo sıvısı mucizevi bir sıvıdır. İçerisinde bebeğe ait canlı hücreler bulunur. Alınan sıvı labaratuvar ortamında ayrıştırıldıktan sonra besi yerlerinde üretilir ve hücrelerin bir anormalliği olup olmadığına bakılır.

Düşük, enfesiyon, vajinal sıvı gelmesi, su kesesinin açılması, plesenta veya kordonun zedelenmesi, erken doğum riski, alınan sıvının istenildiği gibi olmaması, sıvı almak için kullanılan iğnenin bebeğe zarar vermesi uygulamanın risk faktörleridir.

Amniyosentez sanıldığı kadar riskli bir uygulama değildir. Uzman kişilerin elinde oldukça kısa sürede yapılan, sonuçları ile henüz yerine başka bir testin olmadığı vazgeçilemez bir inceleme yöntemidir. Test için hiçbir ön hazırlık gerekmez. Karından iğne yardımı ile rahime ulaşmak acı veren bir durum değildir. İşlem lokal anesteziye bile gerek duyulmadan yapılır. Hasta uygulama sonrasında yarım saat kadar dinlendirilir. Tek bebekli gebeliklerde uygulama daha kolaydır. Çoğul gebeliklerde ise eğer bebekler iki ayrı kesede yaşıyorsa indigokarmen ismi verilen bir renkli sıvı uygulamada kolaylık sağlar. Amniyo sıvısı alınan bebek ikinci bebekten sıvı alınırken karışmaması için bu zararsız sıvı ile boyanır. İkinci bebekten sıvı alınırken renkli sıvı gelmesi durumunda aynı bebekten sıvı alındığı farkedilir. Ancak tek yumurta ikizlerinde yani tek keseli gebeliklerde böyle bir şans yoktur.

Amniyosentez günümüzde anomalili bebeklerin tespitinde hala önemli bir testtir. Kromozomal anomalilerin saptanmasındaki başarısı %99 ila %100 arasında değişir.

Amniyosentez uygulaması sonrasında karın kasılmaları, vajinal kanamalar, vajenden su gelmesi, akıntıda artış ve vajen akıntısında kötü koku gibi değişimlerde doktorunuza kısa sürede başvurmayı ihmal etmeyiniz.